یکی از قدیمی‌ترین صنایع دستی یزد، زیلوی راه راه است. این شهر به‌عنوان شهر جهانی صنایع دستی ثبت شده و یکی از صنایع دستی معروف آن فرش سنتی یعنی زیلو است. در میبد و اردکان که هر دو شهرستان‌های استان یزد هستند، زیلو نیز بافته می‌شود. در 800 سال پیش قدیمی‌ترین زیلو بافته شده و در موزه شهر میبد نگه‌داری می‌شود. این هنر به مناطق بیابانی تعلق دارد و در آستانه فراموشی بود که در میبد احیا شد و حدود 200 نفر در این صعنت کار می‌کنند.

زیلوی راه راه چیست؟

یک نوع زیرانداز که از نخ و پنبه تولید می‌شود، زیلوی راه راه نام دارد. از لحاظ نقش و بافت، زیلوی راه راه به حصیر شباهت بسیاری دارد. اکثر مردم معتقدند که زیلوبافی تکامل یافته حصیر بافی است و بافندپان زیلوی راه راه، از هنر حصیر بافی الهام گرفتند.

رنگ زنی نخ‌های زیلوی راه راه

یکی از مراحل بافت زیلو، رنگ آمیزی نخ‌ها است. برخلاف سایر دستبافت‌های ایرانی، زیلوی راه راه تنوع رنگی کمتری دارد. رنگ آمیزی نخ‌های زیلوی راه راه کاملا سنتی و دستی است. برای ایجاد رنگ قرمز از روناس، برای ایجاد طیف‌های رنگ آبی از نیل و برای ایجاد رنگ قهوه‌ای از پوست گردو استفاده می‌کنند. رنگ‌هایی که برای رنگ آمیزی نخ‌های زیلو استفاده می‌شود، منشا گیاهی دارند. آن‌ها در برابر خورشید و شستشو مقاوم هستند.

جنس نخ‌های زیلوی راه راه

نخ‌های به کار رفته در زیلوی راه راه، تماما از جنس نخ پنبه است. بافت پارچه‌های پنبه‌ای از مهم‌ترین بخش‌های صنعت نساجی است. مردم از نخ پنبه از صدها سال قبل از میلاد مسیح استفاده می‌کردند. برای اولین بار مصریان از پارچه‌های نخ پنبه استفاده می‌کردند. کشت پنبه در ایران رایج است. در زیلوی راه راه نیز از نخ پنبه برای بافت استفاده می‌کنند.

دستگاه‌های زیلوبافی چیست؟

به‌طور معمول دو دار عمودی در هر کارگاه زیلوبافی وجود دارد. برای اینکه یک زیلو بافته شود دو نفر (استاد و شاگرد) نقش دارند. استاد، با دار زیلو بافی سرو کار دارد و شاگرد باید نقش‌ها و کوبیدن نخ را انجام دهد.

استفاده از زیلوی راه راه چه مزایایی دارد؟

به دلیل اینکه زیلو دارای تار و پود پنبه‌ای است، شن‌های کویر به داخل آن نمی‌توانند نفوذ کنند. این در حالی است که قالی‌های پشمی در مقابل توفان شن مقاوم نیستند. به دلیل اینکه در زیلو بافی از پنبه استفاده می‌شود، پرز ندارد. بنابراین سلامت خریدار را به خطر نخواهد انداخت. این در حالی است که در قالی بافی به علت استفاده از پشم سلامتی مصرف کننده به خطر افتاده و بیماری‌های تنفسی را به وجود می‌آورد. اگر به این هنر علاقه دارید و می‌خواهید یک زیلو برای خود خریداری کنید، این فرصت را از دست ندهید و به سایت چک چک شاپ مراجعه کنید.